بازده و ارزیابی اوراق بهادار

محاسبه ریسک اعتباری و تاثیر آن بر بازدهی در بورس اوراق بهادار تهران

ریسک اعتباری، از مهمترین ریسک‌هایی است که نهادهای پولی و مالی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. هدف اصلی پژوهش ارزیابی تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام است. ابتدا با بررسی مبانی‌نظری، پژوهش‌های انجام شده و نظر کارشناسان خبره، عوامل کمّی و کیفی موثر بر رتبه‌بندی اعتباری تعیین شد سپس پرسشنامه‌ای تهیه شد تا باتوجه به نظر خبرگان براساس محیط ایران درجه اهمیت شاخص‌ها مشخص شود، و با استفاده از مدل تاپسیس رتبه‌بندی ۱۰۶ شرکت‌ بورس اوراق‌بهادار تهران برای سال‌های۱۳۹۰-۱۳۹۴ براساس ریسک اعتباری با درجه اهمیت یکسان بازده و ارزیابی اوراق بهادار و متفاوت شاخص‌ها صورت گرفت؛ سپس براساس نتایج رتبه‌بندی به تشکیل پرتفوهایی از سهام پرداخته شد و درنهایت تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام در دو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت مشخص شد. بنابر نتایج، تاثیر ریسک اعتباری بر بازده در هردو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت، با تحلیل رگرسیون داده‌های ترکیبی، بی‌معنی و با تحلیل رگرسیون داد‌ه‌های پانل، معنی‌دار و معکوس است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Calculation of Credit Risk and Its Effect on Return in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Amir Hossein Erza 1
• Moslem Peymany 1
• Farnaz Seifi 2

1 Faculty Member / Allameh Tabataba'i University

2 Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

Credit risk is one of the most important risks that affect Monetary and financial institutions. The main purpose of the paper is to assess the effect of credit risk on stock returns. Firstly, by reviewing the theoretical foundations, researches and expert opinion, quantitative and qualitative factors influencing the credit rating were determined. Then a questionnaire prepared according to the experts' opinions based on the Iranian environment, the degree importance of the indicators was determined and Using the Topsis model, the ranking of 106 Tehran Stock Exchange (TSE) companies in 2011-2015 was based on credit risk with the same and different significance of the indicators Then, based on the results of the ranking, stock portfolios was formed, finally, the effect of credit risk on stock returns in two different situations With the same and different significance were determined. According to the results, the effect of credit risk on returns in both of the same and different degree of importance, by analyzing the combined data, meaningless and by analyzing panel data, is meaningful and reverse.

کلیدواژه‌ها [English]

• Credit Risk
• Return
• rating
• TOPSIS
• Tehran Stock Exchange

مراجع

ابراهیمی‌سروعلیا، محمدحسن و جهانشاهی، جواد (1395). بررسی رابطه سرمایه فکری و متغیر های اثرگذار بر تصمیمات سرمایه گذاران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی 12 (49)، 53-81

امیری، مقصود و بکی حسکوئی، مرتضی و بیگلری کامی، مهدی (۱۳۹۲). رتبه بندی شرکت های تولیدی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل های تصمیم گیری با معیارهای چندگانه و شبکه عصبی مصنوعی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری ۱۲ (۷).

امیریان، سجاد و آذر، عادل (۱۳۹۳)، ارائه مدلی برای رتبه بندی سهام تحت محیط تصمیم گیری چند شاخصه فازی گروهی. نهمین کنفرانس بین المللی مدیریت.

انواری رستمی، علی اصغر و ختن لو، محسن (۱۳۸۵). بررسی مقایسه ای رتبه بندی شرکت های برتر بر اساس نسبت های سودآوری و شاخص های بورس اوراق بهادار تهران. بررسی های حسابداری و حسابرسی ۱۹ (۴۳)، ۲۵ – ۴۳

برزیده، فرخ و تقوی‌فرد، محمدتقی و زمانیان، فاطمه (1392). چارچوب طراحی سبد سهام با استفاده از روش دیماتل و فرایند تحلیل شبکه‌ای. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی 11 (39)، 105-124

تهرانی، رضا و محمدی، محسن و رحیمی، امیرمحمد (۱۳۸۸). نظام سنجش اعتبار و جایگاه آن در بهبود نظام تامین مالی. کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی در ایران (با رویکرد نوآوری های مالی) ۲۲ (۱).

ﺟﻠﻴﻠﻲ، ﻣﺤﻤﺪ، »ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺎﻣﻊ ﺳﻨﺠﺶ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﻮﺭ ﺗﺤﻮﻝ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺎﻧﮑﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺭﺗﺒﻪ-ﺑﻨﺪﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ١٣٨٦

چارلز پی. جونز. مدیریت سرمایه گذاری. ترجمه: دکتر رضا تهرانی و عسگر نوربخش (۱۳۹۲ - چاپ یازدهم). تهران: نشر نگاه دانش.

خواجوی، شکرالله و فتاحی نافچی، حسن و قدیریان آرانی، محمد حسین (۱۳۹۴). رتبه بندی و ارزیابی عملکرد مالی شرکت های صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل ترکیبی فازی – AHP – ویکور؛ مطالعه موردی: شرکت های صنایع دارویی، فلزات اساسی و خودرو و قطعات. دانش حسابرسی ۲۲ (۶۰)، ۲۵-۴۷.

دانش شکیب، معصومه و فضلی، صفر (۱۳۸۸)، رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﻜﺮد ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ )AHP–TOPSIS( . مجله ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ۲۱ (۳۲)، ۱۰۹-۱۲۹

صفری، سعید و ابراهیمی شقاقی، مرضیه و شیخ، محمد جواد (۱۳۸۹). مدیریت ریسک اعتباری مشتریان حقوقی در بانک های تجاری با رویکرد تحلیل پوششی داده ها (رتبه بندی اعتباری). پژوهش های مدیریت در ایران ۲۸ (۴)، ۱۳۷ –۱۶۴

فرشید صارمی، محمود؛ صفری، حسین؛ فتحی، حبیبه و حسینی، ( 1385 )، "ارائه مدلی برای رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی"، فصلنامه پژوهشنامة بازرگانی، 127 – شماره 40 ، صص ۱۵۴

محمودآبادی، حمید و غیوری مقدم، علی (۱۳۹۰)، رتبه بندی اعتباری از لحاظ توان مالی پرداخت اصل و فرع بدهی ها با استفاده از شیوه تحلیل پوششی داده ها (مورد مطالعه: شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران). مجله دانش حسابداری ۲۱ (۴)، ۱۲۵ – ۱۴۵.

مراد زاده فرد، مهدی و موسی زاده عباسی، نورالدین و مشعشعی، محمد (۱۳۹۰)، اراﻳﻪ ی ﻣﺪﻟﻲ ﻧﻮﻳﻦ در رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﻣﻮردی: ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻠﺰات اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان). بررﺳﻲ ﻫﺎی ﺣﺴﺎﺑﺪاری و ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ۱۲ (۶۰)، ۴۱-۵۲.

مشایخ، شهناز و شاهرخی، سیده سمانه و حیدری، حنیف (۱۳۹۵). رتبه ﺑﻨﺪی اﻋﺘﺒﺎری شرکت های ﺗﻮﻟﯿﺪی ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس و اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﻣﺪل ﺳﻮﭘﺮ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده ﻫﺎ. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری.

نوروزی مردخه، اسحاق و ادهم، عباس (۱۳۹۴)، ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺭﯾﺴﮏ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.

Al-khawaldeh, Abdullah Ash-shu’ayree (2013), International Journal of Financial Research 4 (1), 120 – 131.

Avramov, Doron & Chordia, Tarun & Jostova, Gergana & Philipov Alexander (2009). Credit ratings and the cross-section of stock returns, Journal of Financial Markets 12 (31) 469–499.

Basel committee on Banking " Studies on the Validation of Internal Rating Systems working paper. No . February 2006

Bissoondoyal-Bheenick, Emawtee & Brooks, Robert (2015). The credit risk–return puzzle: Impact of credit rating announcements in Australia and Japan. Pasific – Basin Finance Journal 19 (35), 37 – 55

Ebrahimi Rad, Seyed Saajad & Embong, Zaini & Mohd-Saleh Norman & Jaffar, Romlah(2016). FINANCIAL INFORMATION QUALITY AND INVESTMENT EFFICIENCY: EVIDENCE FROM MALAYSIA. ASIAN ACADEMY of MANAGEMENT JOURNAL of ACCOUNTING and FINANCE 1 (22). 129-151

Fama, Eugene F. and Kenneth R. French, 1993: Common risk factor in the returns on stocks and bonds, Journal of Finance, 33, pp. 3-56

Fama, Eugene F. and Kenneth R. French, 1996: Multifactor Explanations of Asset Pricing Anomalies, Journal of Finance, 51, PP. 55 – 84

Freitas, Abner de Pinho Nogueira & Minardi, Andrea Maria Accioly Fonseca (2013). The Impact of Credit Rating Changes in Latin American Stock Market, Available online at http://www.anpad.org.br/bar

Gray, S. Mirkovic, A. and Ragunathan, V. (2006). The determinants of credit ratings: Australian evidence. Australian Journal of Management. Vol. 13. N pp 333-354

Habib, Yasir & Nazir, Muhammad Imran & Hashmi, Shujahat Haider & Saeed, Muhammad Bilal (2015). Credit Rating Announcements and Stock Returns: Evidence from the Banking Sector of Pakistan. Journal of Business Studies Quarterly 24 (2).

Hallahan, Terrence & Taib, Hasniza Mohd & Di Iorio, Bissoondoyal-Bheenick, Emawtee (2011). The Stock Market Impact of Corporate Bond Rating Changes: New Evidence from the UK and Australian Stock Markets. www.efmaefm.org

Heflin,F; Shaw,K,W; Wild,J. (2011). " Credit ratings and disclosure channels". Research in Accounting Regulation, 23(1),PP 20-33

Horrigan, J. O, (1966). The Determination of Long-term credit standing with Financial ratios. Journal of Accounting Research, 4, 44 – 62.

Jllinea, S.Jane; Tanlu, Lloyd and Winn, Amanda (2014). Evaluating proposed remedies for credit rating agency failures. The Accounting Review 89(4), 1399-14

Lev, B., and R. thiagaragan (1993). Fundamental information analysis, Journal of Accounting Research 31, 190-215

Malhotra, R., Malhotra, D.K. and Russel, P. (2007). Using data envelopment analysis to rate bonds. Proceedings of the Northeast Business & Economics Association. Vol. 4. pp. 420–423

Marcin, Tomasz, (2009). Application of Data Envelopment Analysis in Credit Scoring, Master’s Thesis in Financial Mathematics, Technical Report

Markowitz, H.,”Portfolio Selection: Efficient Diversification of Investments” John Wiley & New York 1959, Sons

Mohanram, P. (2004). Separating winners from losers among low book-to-market stock using Financial Statement Analysis, Columbia Business school.

Mohtashami, Toktam and Salami, Habibollah(2006) Factors discriminating low risk and high risk corporate credit applicants: the case of Keshavarzi bank, MS thesis ,faculty of economics and agricultural development,Tehran University. (In Persian)

Murcia, Flávia Cruz de Souza and et al (2014). The determinants of credit rating: Brazilian evidence. BAR - Brazilian Administration Review11 (2). 188-209

Srdjevici, B. et al, (2004). An Object Multi-Criteria Evaluation of Water Management Scenarios, Water Resources Management Journal, 18: 35-54

Tansel, Y. &Yardakul, M. (2010). Development of a quick credibility scoring decision support system using fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 37, 567–574

پایان‌نامه
ارزیابی ارتباط نتایج تحلیل تکنیکال با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده:
سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاری در چنین بازاری نیازمند تجزیه و تحلیل اوراق بهادار و زمان‌بندی خرید و فروش آنها است. برای این منظور از روش‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی مانند تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال می‌توان کمک گرفت. تحلیل تکنیکال به طور گسترده برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و تصمیمات مالی در دهه‌های طولانی مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. متغیرهای مورد بازده و ارزیابی اوراق بهادار استفاده در این پژوهش، امتیاز بدست آمده از الگوهای تحلیل تکنیکال و بازده سهام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران بوده است. در این پژوهش با استفاده از 23 مورد از الگوهای تحلیل تکنیکال که در پنج گروه دسته ‌بندی شده‌اند و با استفاده از داده‌های مربوط به نمونه، به بررسی سودمندی تحلیل تکنیکال در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. به این صورت که مجموع امتیازهای بدست آمده از تمام الگوها، به عنوان امتیاز کل تحلیل تکنیکال در نظر گرفته شده است. و سپس ضریب همبستگی بین میانگین نمره‌های داده شده هر کدام از تکنیک‌ها، هر گروه از تکنیک‌ها و همچنین کل تکنیک‌ها با بازده سه، هفت و سی روزه سهام شرکت‌های مورد بررسی در چهار دوره زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان دادند که تنها در یکی از دوره‌های سه ماهه ارتباط معنی‌داری بین امتیاز هر الگو و بازده سهام مشاهده شد و در سه دوره دیگر ارتباط معنی‌داری بین امتیاز هر الگو و بازده سهام مشاهده نشد. همچنین مشاهده شد که کاربرد تکنیک‌های تحلیل تکنیکال محدود بوده و بین بسیاری از آنها و بازده سه، هفت و سی روزه سهام شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد.

بررسی رابطه بین معیارهای حسابداری ارزیابی عملکرد و ارزش افزوده اقتصادی(EVA) در بورس اوراق بهادار تهران

ظهور شرکت‌های سهامی بزرگ در قرن هجدهم میلادی و تفکیک مالکیت از مدیریت، منجر به طرح مدل‌های بازده و ارزیابی اوراق بهادار ارزیابی عملکرد گردید. در راستای طرح مدل‌های مذکور، معیارهای ارزیابی حسابداری و اقتصادی، نقش بسزایی را ایفا می‌کنند، اما انتخاب معیاری مناسب از بین آنها موضوعی است که تحقیقات زیادی را در ادبیات مالی موجب شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی به عنوان یک معیار ارزیابی عملکرد اقتصادی و چند معیار ارزیابی عملکرد حسابداری شامل بازده هر سهم، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نرخ بازده دارایی‌ها، جریان‌های نقدی عملیاتی، ارزش بازار شرکت و سود هر سهم در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. در راستای این هدف، تعداد 51 شرکت از بین جامعة آماری که اطلاعات مورد نیاز برای دورة پنج سالة مورد تحقیق (82-78) در مورد آنها قابل دسترسی بود، انتخاب گردید. سپس اطلاعات مربوط به 6 متغیر مستقل مورد مطالعه قرار گرفت. ارزش افزوده اقتصادی نیز به عنوان متغیر وابسته محاسبه گردید. به منظور آزمون فرضیه‌ها از تکنیک آماری رگرسیون چند متغیره بهره گرفته شد. آزمون معنی‌دار بودن الگوها با استفاده از آماره‌های t وF صورت گرفت.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی عملکرد
• ارزش افزوده اقتصادی
• بازده هر سهم
• نرخ بازده حقوق صاحبان سهام
• نرخ بازده دارایی‌ها

عنوان مقاله [English]

Survey of the Relationship between Accounting Measures of Assessment and Economic Value Added in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Amir Rasaeian 1
• Jafar Asghari 2

1 Master of Accounting, Mazandaran University

2 Master of Accounting, Payame Noor University of Qazvin

چکیده [English]

Emerge of big companies in 18 century, and separation between ownership and management ، leads to design of the models of assessment. Accounting and Economic measures are very important in direction of designing the models mentioned above, but selecting one of them is the subject that leads to many researches in financial literature. The main goal of this paper is to survey the relationship between EVA as an economic measure of performance assessment and Stock Return, ROE, ROA, CFO MV and EPS as accounting measures of performance in Tehran Stock Exchange. Therefore 51 firms that their necessary information for a five years period was available are selected. Then information about 6 independent variables is studied and EVA was measured as the dependent variable. Multivariate regression technique was used to examine the hypotheses. The significance of the models was tested according to t-test and F-test.

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری :مقایسه بازده و ریسک سهام شرکت های سرمایه گذاری و تولیدی در بورس اوراق بهادار تهران

مقایسه بازده و ریسک سهام شرکت های سرمایه گذاری و تولیدی در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 84-1380

برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

اکثر اندیشمندان اقتصادی در تحقیقاتشان به این نتیجه رسیده اند که یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه پایدار ، سرمایه گذاری موثر می باشد . سرمایه گذاری ها از طریق ایجاد ظرفیت و یا بصورت سرمایه گذاری در دارایی های مالی انجام می شود . سرمایه گذاران علاقه مندند که نتایج سرمایه گذاری های خود را بدانند و بازده آن را با سایر سرمایه گذاری ها مورد مقایسه قرار دهند . از گذشته تا به امروز مدل های متعددی برای ارزیابی عملکرد سرمایه گذاری ها طراحی و مطرح شده است که رایج ترین آنها مدل های ترینوز ، شارپ و جنسن می باشد .

ارزیابی عملکرد پرتفوی ف اعم از پزتفوی ایجاد شده توسط فر یا پرتفوی ایجاد شده توسط شرکت سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران مهم است . اگر نتایج ارزیابی عملکرد رضایت بخش نباشد باید دلیل آن روشن شود تا تغییرات لازم صورت گیرد .

در این پایان نامه به تشریح موضوع تحقیق اهمیت و اهداف آن می پردازد و همچنین فرضیه های تحقیق و تعاریف عملیاتی پاره ای از وازه های استفاده شده در تحقیق ارائه می گردد .

چگونه مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای در خط بازار اوراق بهادار نشان داده می شود؟

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه‌ای و خط بازار اوراق بهادار، با در نظر گرفتن سطوح ریسک، بازده مورد انتظار اوراق بهادار را تخمین می زنند. این مفاهیم در اوایل دهه 1960 معرفی شدند و بر اساس تاریخچه زمینه های تنوع سازی و تئوری پورتفوی مدرن ساخته شدند.

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) و خط بازار اوراق بهادار (SML)، با در نظر گرفتن سطوح ریسک، بازده مورد انتظار اوراق بهادار را تخمین می زنند. این مفاهیم در اوایل دهه 1960 معرفی شدند و بر اساس تاریخچه زمینه های تنوع سازی و تئوری پورتفوی مدرن (modern portfolio theory) ساخته شدند. سرمایه‌گذاران گاهی اوقات از آنها برای ارزیابی یک اوراق بهادار استفاده می‌کنند (از نظر اینکه آیا بازدهی مطلوبی در برابر سطح ریسک آن ارائه می‌دهد یا خیر).

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه‌ای

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، فرمولی است که رابطه بین ریسک سیستماتیک (systematic risk) یک اوراق بهادار یا پرتفوی و بازده مورد انتظار را توصیف می کند. همچنین می‌تواند به اندازه‌گیری نوسان یا بتای یک اوراق بهادار نسبت به سایرین و در مقایسه با بازار کلی، کمک کند.

نکات مهم

• هر سرمایه گذاری را می توان از نظر ریسک و بازده بررسی کرد.
• مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، فرمولی است که بازده مورد انتظار را به بدست می آورد.
• بتا، داده ای در مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است و نوسانات یک اوراق بهادار را نسبت به بازار کلی اندازه گیری می کند.
• خط بازار اوراق بهادار یک تصویر گرافیکی از مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است و خطرات را نسبت به بازده مورد انتظار ترسیم می کند.
• اوراق بهاداری که در بالای خط بازار اوراق بهادار ترسیم می‌شود، کم ارزش‌ در نظر گرفته می‌شود و اوراقی که زیر خط بازار اوراق بهادار باشد، بیش ارزش‌گذاری شده است.

از نظر محاسباتی، فرمول مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای عبارت است از، نرخ بازده بدون ریسکی که در بتای اوراق بهادار یا پرتفوی ضرب شده در بازده مورد انتظار بازار کم شده از نرخ بازده بدون ریسک.

بازده مطلوب= RFR + β stock/portfolio ​ × ( R market ​ − RFR )

RFR = نرخ بازده بدون ریسک

β stock/portfolio ​= ضریب بتای سهام یا پرتفوی

R market= بازده مورد انتظار بازار

فرمول مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، بازده مورد انتظار اوراق بهادار را به دست می آورد. بتای یک اوراق بهادار، ریسک سیستماتیک و حساسیت آن را نسبت به تغییرات در بازار اندازه گیری می کند. یک اوراق بهادار با بتای 1.0 همبستگی مثبت کاملی با بازار خود دارد. این موضوع نشان می دهد که وقتی بازار افزایش یا کاهش می یابد، اوراق بهادار نیز باید به همان میزان درصد افزایش یا کاهش یابد. اوراق بهادار با بتای بالاتر از 1.0، دارای ریسک سیستماتیک و نوسانات بیشتری نسبت به بازار کلی است و اوراق بهادار با بتای کمتر از 1.0، ریسک سیستماتیک و نوسانات کمتری نسبت به بازار دارد.

خط بازار اوراق بهادار

خط بازار اوراق بهادار، بازده مورد انتظار یک اوراق بهادار یا پورتفوی را نشان می دهد. این یک نمایش گرافیکی از فرمول مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است و رابطه بین بازده مورد انتظار و بتا یا ریسک سیستماتیک مرتبط با یک اوراق بهادار را ترسیم می کند. بازده مورد انتظار اوراق بهادار بر روی محور y نمودار و بتای اوراق بر روی محور x رسم می شود. شیب رابطه رسم شده به عنوان صرف ریسک بازار (تفاوت بین بازده مورد انتظار بازار و نرخ بازده بدون ریسک) شناخته می شود و نشان دهنده توازن ریسک-بازده یک اوراق بهادار یا پرتفوی است.

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، خط بازار اوراق بهادار و ارزش گذاری

فرمول‌های خط بازار اوراق بهادار و مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، با هم در تعیین سود یک اوراق بهادار نسبت به میزان ریسک در نظر گرفته شده، مفید هستند. اگر بازده مورد انتظار یک اوراق بهادار در مقابل بتای آن در بالای خط بازار اوراق بهادار ترسیم شود، با توجه به معاوضه ریسک و بازده، آن را کم ارزش‌گذاری می‌کنند. برعکس، اگر بازده مورد انتظار اوراق بهادار در مقابل ریسک سیستماتیک آن در زیر خط بازار اوراق بهادار ترسیم شود، ارزش آن بیش از حد است زیرا سرمایه گذار بازده کمتری را برای مقدار ریسک سیستماتیک مرتبط می پذیرد.

خط بازار اوراق بهادار، را می توان برای مقایسه دو اوراق بهادار مشابه که تقریباً بازدهی یکسانی دارند استفاده کرد تا مشخص شود کدام یک از این دو اوراق بهادار کمترین میزان ریسک ذاتی را نسبت به بازده مورد انتظار دارد. همچنین می‌تواند اوراق بهادار را با ریسک یکسان مقایسه کند تا مشخص کند که آیا بازده مورد انتظار بالاتری ارائه می‌شود یا خیر.

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و خط بازار اوراق بهادار، بینش های مهمی را ارائه می دهند و به طور گسترده در ارزیابی و مقایسه سهام استفاده می شوند، اما آنها ابزار مستقلی نیستند. عوامل دیگری نیز وجود دارد (غیر از بازده مورد انتظار یک سرمایه گذاری بیش از نرخ بازده بدون ریسک) که باید هنگام انتخاب سرمایه گذاری در نظر گرفته شوند.