دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم

پتانسیلها و ظرفیتهای ترانزیتی ایران و مشارکتی که در کریدورهای منطقه ای مانند کریدور شرق به غرب و شمال به جنوب دارد، به اندازه کافی زیاد و قدرتمند است

پولبک pullback چه نقشی در تحلیل تکنیکال دارد؟ راه های شناسایی پولبک چیست + PDF

پولبک pullback چه نقشی در تحلیل تکنیکال دارد؟ راه های شناسایی پولبک چیست؟

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

• کاربرد پولبک در تحلیل تکنیکال
• چند مثال در زمینه بکارگیری پولبک در بورس
• فرق پولبک با بازگشت قیمت در چیست؟
• معرفی انواع پولبک در تحلیل تکنیکال
• چه زمانی برای ورود به پولبک مناسب است؟
• پولبک به روش پله های افقی
• معرفی پولبک های خط روند

همانطور که در مقالات قبل نیز اشاره شد، در روند اجرای تحلیل تکنیکال معامله گر به روش هایی دست پیدا می کند که باعث نتیجه مثبت دربازارهای مالی بورس خواهد شد. برای موفقیت با استفاده از تحلیل تکنیکال، باید تجربه فراوانی در کنار بررسی های دقیق بکارگیری روش ها داشته باشید. پولبک ها یکی از ابزارهای موجود در بحث تحلیل تکنیکال به شمار می آیند. پس بدین صورت با پایین آمدن قیمت تدریجی در کوتاه ترین زمان به هدف موردنظر دست پیدا می کنید.

دقت در پیاده سازی روش های تحلیل تکنیکال بسیار مهم است. بدینوسیله با بررسی تمام جوانب در نمودار و همچنین در نظر گرفتن ریز قیمت ها با توجه به الگوی کشیده شده دربازار بورس، احتمال موفقیت بالاتر می رود. یعنی در بورس می توانید از طریق دقت فراوان، پیش بینی دقیق تری در رابطه با هزینه های سهامتان داشته باشید.

در ادامه قصد داریم بیشترین مفهوم پولبک رایج در تحلیل تکنیکال را خدمتتان ارائه دهیم. همچنین کارایی این ابزار را در بورس شرح می دهیم. سپس راه های تشخیص قدرتمند را برای انجام خرید و فروش سهام و همچنین به جریان درآوردن ابزار پولبک را نشان می دهیم.

کاربرد پولبک در تحلیل تکنیکال

ابزار پولبک یا به عبارتی عقب نشینی، تفسیر دیگری نیز در بین متخصصان بازار مالی دارد. معمولا به این ابزار، اتمام کار با بازار بورس هم گفته می شود. زمانی که یک روش اقتصادی در حالیکه خود سهم پیش از این در بازار فعال بوده و قیمت بورس هم برای بار آخر تکرار شود، در آینده خط نموداری سهم یا صعودی و یا نزولی می شود. البته لازم به ذکر است که این نوع از تغییرهمیشه به این شکل نخواهد بود.

اگر با کمی دقت به این فرآیند نگاه کنید، متوجه شباهت زیاد پولبک با ریتریسمنت می شوید. حتی گاهی اوقات پولبک و Retracement می توانند در معاملات بورس، جایگزین هم شده وتاثیرات مثبتی بر بازار بگذارند. متاسفانه در برخی موارد، سهامدارانی وجود دارند که وجود پولبک را احساس نمی کنند. چون زمان ارائه کارایی توسط پولبک ها خیلی محدود است، به همین دلیل سرمایه گذاران پیدایش لحظه ای آن را حس نکرده، سرمایه دچار افت و ضرر خواهد شد.

توصیه می شود حتما از پولبک ها آگاهانه و صحیح استفاده کنید. زیرا می تواند موقعیتی طلایی به منظور خرید باشد. برای روشن­تر شدن این قضیه مثالی را عنوان می کنیم. تصور بفرمایید ارزش یک سهم خاص، برای خریداران بسیار مثبت بوده و هر روز روند صعودی خود را دارد. هرچند در نظرعموم سرمایه گذاران، خریدی با هزینه بالا و بسیار خطرآفرین انجام داده اند ولی اگر کمترین تغییرات روی دهد، خریداران باهوش سریعا اقدام به استخراج سودشان از بازار مالی خواهند کرد. بنابراین از این طریق مشاهده می کنید که پولبک، توانایی رساندن سودی سرشار را برای سرمایه گذار به شیوه ای شگفت آور ایجاد می کند.

بهتر است بدانید پولبک ها فقط نمودارهای پیوسته روبه بالا را دچار نوسان نمی کنند، بلکه گاهی هم با حرکات نزولی روبرو می شود. روند دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم رو به پایین در پولبک، معمولا به (بازگشت) معروف است. پس در این راستا برگشتن هزینه ها به سمت محدوده حمایتی، ابزارپولبک است. حال می خواهیم در این مبحث چند نمونه از کارایی های پولبک را در جریان تحلیل تکنیکال دقیق تر عنوان می کنیم.

چند مثال در زمینه بکارگیری دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم پولبک در بورس

از ابزار پولبک نمی توان اینطور انتظار داشت که در حد بسیار وسیع، تمام نوسانات پایه ای را در نمودار بورس جابه جا کند. یکی از اصلی ترین معانی در کارکرد پولبک ها، پیدایش زمان مناسب به منظور دستیابی به سود بیشتر است. همینطور زمانی که بازار دچار سکون و ایجاد قیمت های متعادل می شود، پولبک خود را نشان خواهد داد. در نظر بگیرید اگر شرکتی بزرگ داری افزایش 20 درصدی سهام شده باشد. قبل از آن هم فروش شرکت و پول بدست آمده هم افزایش پیدا کرده باشد.

در چنین شرایطی عکس العمل بیشتر سرمایه گذاران، خارج کردن سود از بازار سهام است. بنابراین بعد از گذراندن این مسیر با پدیده پولبک و کاهش ارزش سهام مواجه می شوید. در اینجا بدلیل اینکه میزان درآمدزایی در این مجموعه بسیار زیاد است، طولی نمی کشد تا روند کاهشی قیمت ها به وضعیت اولیه خود برسد. ملاحظه می کنید در حالت صعودی نمودار، بازار بورس در بیشتر از یک پولبک حضور داشته است. بنابراین اینها نمودارهایی هستند که در بورس دارای چند پولبک هستند. پس در نتیجه زمان مناسب برای گذاشتن سرمایه در بخشی وسیع، شناسایی پولبک هم می تواند آسان باشد.

در بالا می بینید که نمودار سهام در حالت افزایش، 40 پولبک پیدا کرده است. البته چنین پولبک هایی می توانند در مدت زمانی50 روزه و پیش از اینکه سهم دوباره افزایش پیدا کند، برای یک مرتبه هم که شده در مجاورت خط حمایتی قرار بگیرند. بنابراین بعد از انجام این راهکار، می توانید پولبک دفعه بعد را شناسایی کنید. همچنین ابزارهای قوی را به منظور پیدا کردن مسیری درست به بازار داشته باشید. معمولا توصیه می شود صاحبان سرمایه فقط به کارایی پولبک ها اکتفا نکنند. بلکه ابزار یا معیارهای رایج دیگر راهم امتحان کرده تا از ضرر احتمالی جلوگیری کنند. همچنین با این حرکت، از برگشت قیمت ها در دراز مدت نیز جلوگیری می شود.

فرق پولبک با بازگشت قیمت در چیست؟

برای درک تفاوت موجود در بازگشت قیمت و پولبک مثالی را خدمتتان عرض می کنیم. بسیاری از متخصصان فرق این دو را شبیه به یک جنگ می دانند. به عنوان مثال تصور کنید بین دو کشور جنگ بوجود آمده است. حال یکی از کشورها به دیگری حمله کرده و کشور مقابل عقب نشینی می کند. البته این برگشت به عقب به معنی ضعیف بودن کشور مقابل نیست بلکه یک استراتژی متفکرانه جنگی است. زیرا کشور عقب نشینی کننده، نیروهای جنگی پرتوان و با تجربه ای دارد. با توجه به این موقعیت مدتی بعد و یا حتی یک روز بعد، کشوری که عقب رفته مجدد وارد حمله با دشمن شده و جنگ را می برد. این حمله ادامه پیدا کرده و به مرور زمان و طی یک سال، موفق به اخراج نیروهای مهاجم از کشور می شود. در اینجا برگشت اولیه کشور برنده را پولبک می گویند. بنابراین باختن هم در این جنگ به (بازگشت قیمت) تعبیر می شود.

به عبارتی دیگر می توان گفت بازگشت پول زمان بیشتری را می طلبد در حالیکه پولبک، کوتاه مدت و لحظه ای است. از طرفی دیگر روند بازگشت صد در صدی هزینه ها، وابسته به کاهش میزان پول بدست آمده در یک شرکت و پیدایش یک حریف با تجربه و حرفه ای در زمینه کاری مشابه است.

در زمان پولبک انجام چه کارهایی محدودیت دارد؟

پدیده ای به نام پولبک، گاهی یک نقطه شروع برای برگشت هزینه بصورت جدی است. البته می توان گفت پولبک دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم در روند انجام دادوستد، مسیرهای صعودی هم دارند. پس زمان بندی سرمایه دار نیز در روند انجام معاملات می تواند از نکات بسیار مهم به حساب بیاید. حال این قضیه را در قالب مثالی واضح برایتان روشن تر خواهیم کرد. مثلا فرض بفرمایید برای یک سرمایه گذار که معاملاتش را در زمان بندی کوتاه و در یک روز انجام می دهد، به بازگشت قیمتی خورده و سهامش زیان می بیند. اما کسی که خرید و فروش های خود را در عرض یک ماه انجام داده، دارای پولبک می شود.

پیشنهاد می کنیم با توجه به زمان بندی که در اختیار دارید به تحلیل پولبک بپردازید. بنابراین اگر این روند خارج از مسیرتان شود مجدد دچار بازگشت قیمتی خواهید شد.

معرفی انواع پولبک در تحلیل تکنیکال

• پولبک از نوع پولبک برک آوت
• میانگین متحرک
• پولبک فیبوناچی
• پولبک از نوع خط روند
• پولبک پله های افقی

پولبک از نوع پولبک های برک آوت

از جمله پرکاربردترین پولبک ها، (برک آوت) بوده که در میان بسیاری از سرمایه گذاران بسیار معروف است. اگر با دقت نمودارزیر را بنگرید، می بینید در طی مدت خیلی کوتاه و بعد از حرکت های روبه بالا، هزینه دارای 3 اوج می شود. خوشبختانه راس های مورد نظر، از مسیر حمایتی روشن و بالقوه ای برخوردار هستند. سهام داران اکثرا به منظور ورود به خرید و فروش، این زمان را در نظر می گیرند. در اینجا اگر معامله گر سریع تر از حد رسیدن به ضرر، از معامله بیرون نیاید حرکتی بسیار متفکرانه انجام داده است. حال بعد از گذراندن تمام روش ها، وارد پولبک شده و قیمت ها همانطوری خواهد شد که سهام گذاران پیش بینی کرده بودند.

چه زمانی برای ورود به پولبک مناسب است؟

هرچند که روش های مختلفی برای زمان بندی ورود به پولبک وجود دارد، ولی می خواهیم 2 روش را که پر کاربرد تر هستند توضیح دهیم. در راستای معامله به منظور پولبک می توان از روش های محافظه کار و همچنین مهاجم استفاده کرد.

فردی که روش مهاجم را در پیش می گیرد، به خوبی می داند باید زمانی به سرعت به پولبک ورود پیدا کند که هزینه ها مجددا به محدوده پولبک برسند.

در روش سهامدار محافظه کار نیزباید منتظر ادامه دار شدن هزینه شده، سپس وارد مرحله بعدی شود. در رابطه با این دو روش نمی توان به طور قطعی اشتباه یا درست بودن آنها را تائید کرد، بلکه هر یک به تنهایی از راهکارهایی بهره می گیرند که مطابق با طرز کار فرد در بازار معاملاتی بورس دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم است.

پولبک به روش پله های افقی

اگر دقت کرده باشید در روند تحلیل تکنیکال بورس، حرکات پله ای دیده می شود. مسئله ای که کارکرد افزایشی و کاهشی را در نمودارهای بورسی نشان می دهد، روش های پله ای و افقی نام گذاری می شوند. با توجه به روش های مختلف، قیمت ها سبب ایجاد این پله های افقی شده اند. به گفته کارشناسان اگر موفق به استفاده از روش برک آوت نشدید، ازروش پله ای برای ورود به معامله تبعیت کنید.

معرفی پولبک های خط روند

خط روند از دیگر ابزارهای مربوط به پولبک است. یکی از نقاط ضعف در این روند، این است که زمان زیادی برای سنجیدن معیارهای مختلف نیاز دارد. در این تصویر کاملا واضح است که برای تائید شدن،‌3 نقطه تلاقی برای یک خط روند وجود دارد. بنابراین امکان وصل کردن دو نقطه ای که به هم برخورد کرده اند، کاملا موجود است. ولی باید نقطه سوم را هم دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم به منظور رسیدن به یک حالت مشخص، به بقیه وصل کرد.

بررسی میانگین متحرک

از جمله رایج ترین شیوه های تحلیل تکنیکال (میانگین متحرک) است که در خرید فروش های پولبک کاربرد زیادی دارد. حتی گاهی مشاهده می کنید که سهامگذاران بدینوسیله تا 20 یا 30 و شاید هم 100 دوره پویا، بصورت متوسط بهره برده اند. اینکه این روش ها چند دوره باشند، اصلا مهم نیست. بلکه میانگین زمانی در آنها قابل توجه است. فعالان بازار بورس که بصورت کوتاه مدت پیش می روند، از روش های وسیع تر و ترفندهای کوتاه تری بهره می گیرند. بالعکس سرمایه دارانی که روش های آنها، مدت بیشتری طول می کشد، هرچند به نرمی پیش می روند ولی در تغییرات روند بازار موفق تر بوده و دچار آسیب کمتری می شوند.

فیبوناچی ابزار تحلیل تکنیکال

یکی از عوامل کمک کننده در بورس و بازار های مالی، بهره بردن از تناسب های فیبوناچی است. این ابزار و نسبت های آن سبب بالا رفتن دقت می شود. پس می تواند هم تاثیر بسزایی در روند میانگین متحرک گذاشته و هم در دادوستدهای پولبک مورد استفاده قرار بگیرد. نمودار زیر نشان دهنده افزایش حرکت صعودی، قبل از آغاز جدیدترین مرحله است و تقریبا 50 درصد از ابزارهای برگشت را پیش برده است. با این تفاسیر این نوع از پولبک ها به همراه میانگین متحرک نتیجه خوبی را به ارمغان می آورند. بنابراین زمانی معامله در این قضیه سودآور می شود که عقب نشینی در محدوده ای شبیه به میانگین متحرک قرار داشته باشد.

در روش محافظه کار نیز سرمایه دار منتظر می ماند تا هزینه، مسیرخود را پیش ببرد و بدنبال آن به مرحله جدیدتری برسد. یعنی معامله گر در شرایط قیمت بسیار کم سهم، وارد کار می شود. پس با بکارگیری این راهکار می تواند با استفاده از هزینه پایین و خطرمحدود، وارد خرید و فروش شود. فراموش نکنید هر یک از این روش ها دارای راهکارهای بخصوصی هستند و به طور قطع نمیتوان درست یا غلط بودن آنها را زیر سوال برد.

ایران و پاکستان؛ روابط گسترده مبتنی بر ظرفیتهای فزاینده اقتصادی| لزوم تسهیل مسیرهای ترانزیتی

نعیمی می گوید: به هر اندازه که راههای ارتباطی حمل و نقلی ایران و پاکستان به خصوص راه زمینی از طریق قطار و کامیون توسعه یافته و تسهیل شود، مراودات تجاری دوجانبه رشد بیشتری پیدا خواهد کرد.

تهمینه غمخوار؛ بازار: از زمان روی کار آمدن نخست وزیر جدید پاکستان در ماه آوریل، شهباز شریف چندین بار اعلام کرده که پاکستان هم روابط خوبی با ایران و هم با عربستان دارد و روابط ما با هر دو کشور در ارزش‌ها، دین، تاریخ، فرهنگ و سنت مشترک ریشه عمیقی دارد چرا که از آنجایی که خاندان او رابطه نزدیکی با سعودی ها داشته اند، این شبهه ایجاد شد که پاکستان به دنبال توسعه روابط با همسایه خود یعنی ایران نیست.

اما، واقعیت این است که اشترکات عمیق فرهنگی میان دو کشور و رابطه همسایگی اجازه نمی دهد تا روابط دوجانبه خدشه دار شود به طوری که ابراهیم رئیسی در در دیدار با شهباز شریف در حاشیه نشست نیویورک اعلام کرد که روابط ایران و پاکستان تعامل معمول دو همسایه نیست بلکه روابطی عمیق و متکی به اشتراکات فرهنگی و اعتقادی است ضمن اینکه افزایش دیدارها و رایزنی‌های مقامات دو کشور، تاثیر سازنده‌ای بر گسترش همکاری‌ها و ارتقای سطح روابط دو کشور خواهد داشت.

نخست وزیر پاکستان نیز اعلام کرد که ایران و پاکستان اعضای یک خانواده هستند و پاکستان علاقمند به گسترش هر چه بیشتر روابط به ویژه در عرصه‌های اقتصادی و تجاری با کشور دوست و برادر خود ایران هستیم.

در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع روابط تجاری ایران و پاکستان، خبرنگار بازار گفتگویی با «مصیب نعیمی»، کارشناس مسائل خاورمیانه و منطقه انجام داده که در ادامه می خوانیم.

* ابراهیم رئیسی در دیدار با شهباز شریف نخست وزیر پاکستان در سفر به نیویورک اعلام کرد که روابط ایران و پاکستان تعامل معمول دو همسایه نیست، بلکه روابطی عمیق و متکی به اشتراکات فرهنگی و اعتقادی است. دو کشور تا چه اندازه می‌توانند از طریق این اشتراکات، به گسترش روابط دوجانبه تجاری و اقتصادی بپردازند؟

پاکستان یکی از کشورهای مهم منطقه از بعد اقتصادی، جمعیتی و امنیتی است که مخصوصا به دلیل مرز طولانی مشترک، فرهنگ مشترک و روابط تاریخی و سابقه دار با ایران، دارای امکانات بالقوه ای در توسعه روابط تجاری و اقتصادی با این کشور است. پاکستان به دلیل برخورداری از ظرفیتهای زراعی بالا مانند برنج و حبوبات و همچنین جمعیت زیاد، می تواند روابط تجاری و اقتصادی مناسبی با ایران داشته باشد در حالی که تولیدات ایران هم می تواند سهم بالایی در گسترش سطح مناسبات با پاکستان داشته باشد.

با توجه به اینکه هم ایران و هم پاکستان به لحاظ ژئوپلتیکی در نقطه حساسی واقع شده اند، توسعه روابط دو کشور هم به نفع طرفین و هم کل منطقه خواهد بود در حالی که ایران می تواند نقش مهمی در کریدور شرق به غرب آسیا ایفا کند و پاکستان هم در کنار ایران قرار گیرد

بر همین اساس، اگر تسهیلاتی در زمینه حمل و نقل و تزانزیت میان دو کشور ایجاد شود، میزان مراودات تجاری فی مابین با توجه به حجم جمعیت دو کشور افزایش بیشتری خواهد یافت. از طرفی، در خصوص مسائل امنیتی در منطقه، مواضع دو کشور تقریبا هم راستا است. افزون بر این در خصوص مسائل انرژی، ایران می تواند تامین کننده نیازهای این کشور از جمله برق پاکستان باشد. با توجه به اینکه هم ایران و هم پاکستان به لحاظ ژئوپلتیکی در نقطه حساسی واقع شده اند، توسعه روابط دو کشور هم به نفع طرفین و هم کل منطقه خواهد بود در حالی که ایران می تواند نقش مهمی در کریدور شرق به غرب آسیا ایفا کند و پاکستان هم در کنار ایران قرار گیرد.

از این رو، با توجه به اینکه ظرفیتهای همکاری دوجانبه وسیع و گسترده است، هر چه دو کشور بیشتر در جهت افزایش مناسبات تلاش کنند، جزئیات بیشتری در بحث روابط و همکاری ها میان آنها مشخص می شود.

* با توجه به نزدیکی خاندان شهباز شریف با عربستان، آیا روابط پاکستان و عربستان می‌تواند بر روابط ایران و پاکستان اثر گذار باشد؟

معمولا روابط اجتماعی و فرهنگی دو کشوری که به یکدیگر نزدیک هستند، چندان نمی تواند دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم تحت تاثیر مسائل سیاسی قرار گیرد. برای مثال، ایران در بسیاری از مسائل با امارات همسویی ندارد، اما روابط تجاری میان دو کشور هرگز متوقف نشده است. در خصوص برخی از کشورهای آسیای میانه هم چنین موضوعی صادق است. در برهه ای هم تلاش شد تا روابط ایران و عراق قطع شود، اما هم اکنون دو کشور در کنار هم و در پروژه های اقتصادی با یکدیگر مشارکت دارند.

روابط ایران و پاکستان یک رابطه اجتماعی گسترده مبتنی بر پتانسلیهای فزاینده اقتصادی است و پاکستان تا کنون نشان داده که در خصوص روابط با همسایگان خود تحت تاثیر دیگر کشورهای خارجی قرار نگرفته است

بر همین اساس، اگر چه ممکن است اختلافات سیاسی موجب شدن کند شدن روند حرکتی روابط اقتصادی میان دو کشور شود، اما با توجه به اشتراکات ایران و پاکستان روابط دوجانبه به خصوص روابط تجاری قطع نشده یعنی نه ایران و نه پاکستان تحت تاثیر جو سیاسی دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم منطقه و حتی نفوذ امریکا قرار نگرفته اند. لذا، روابط دو کشور یک رابطه اجتماعی گسترده مبتنی بر پتانسلیهای فزاینده اقتصادی است و پاکستان تا کنون نشان داده که در خصوص روابط با همسایگان خود تحت تاثیر دیگر کشورهای خارجی قرار نگرفته است.

* پاکستان مایل نیست تا از امتیاز انحصاری خود در کراچی و بندر گوادر به سود ایران و چابهار صرف نظر کند. بنابراین، طالبان را تشویق میکند که همچنان تجارت خارجی خود را از مسیر سنتی کراچی ادامه دهد و تا حد ممکن تلاش میکند مسیر ایران خنثی شود و طالب منحصرا از مسیر پاکستان با دنیای خارج مرتبط شود. دیدگاه شما در این خصوص چیست؟

هر کشوری در سیاست و دیپلماسی اقتصادی خود به خصوص در رابطه با گذرگاهها و شاهراهها چه دریایی و چه زمینی، به دنبال بهره بری بیشتر است. بر همین اساس، اگر بندر کراچی فعال باشد، به معنی حذف چابهار نیست، زیرا مسیر چابهار در مسیر حوزه خلیج فارس است. پس از خروج از خلیج فارس، مسیر بندر کراچی، دهلی و به دنبال آن اقیانوس هند نمودار می شود. این مسیرها می توانند در راستای یکدیگر قرار گیرند.

بندر چابهار و بندر عباس در اصل نیازهای واردات و صادرات کشور را برآورده می کند زیرا هر کدام دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم از کشورها مثلا پاکستان دارای بندر خاص خود هستند که البته از بنادر ایران هم می توانند به نفع خود بهره مند شوند.کشورهایی مانند هند به دلیل نزدیکی چابهار به حوزه خلیج فارس علاقه مندترند که از این بندر در جهت تامین نیازهای خود استفاده کنند.

پتانسیلها و ظرفیتهای ترانزیتی ایران و مشارکتی که در کریدورهای منطقه ای مانند کریدور شرق به غرب و شمال به جنوب دارد، به اندازه کافی زیاد و قدرتمند است

این موضوع در تناقض تلاش پاکستان در فعالسازی بندر کراچی و یا بنادر دیگر نیست. همانگونه که در تجارت رقابت وجود دارد، در حوزه ترانزیتی و حمل و نقل هم رقابت امری طبیعی است. به عقیده من پتانسیلها و ظرفیتهای ترانزیتی ایران و مشارکتی که در کریدورهای منطقه ای مانند کریدور شرق به غرب و شمال به جنوب دارد، به اندازه کافی قوی است.

* تهاتر کالا بین ایران و پاکستان تا چه اندازه می تواند به پیشبرد اهداف تجاری دوجانبه کمک کند؟

به نظر من تلاش مهمی که دو کشور می توانند در جهت افزایش همکاری های تجاری انجام دهند، تسهیل مسیرهای ترانزیتی و حمل و نقل است؛ در حالی که البته هم تجار و هم بخش خصوصی در این زمینه دارای توان و تجربه است.

با توجه به نیاز دو طرف، به هر اندازه که راههای ارتباطی حمل و نقلی ایران و پاکستان به خصوص راه زمینی از طریق قطار و کامیون توسعه یافته و تسهیل شود، مراودات تجاری دوجانبه رشد بیشتری پیدا خواهد کرد

پاکستان برای ترویج صادرات کالاهای کشاورزی خود به ویژه برنج دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم به دنبال بازارهای مناسب و جدید است که از سالهای گذشته ایران یکی از بازارهای مورد نظر برای این کشور بوده است. از طریق ایران هم کالاها و محصولات پاکستانی مانند حبوبات، ذرت،گوشت و فراورده های دامی می توانند به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر شوند. در خصوص صادرات کالاهای ایرانی به پاکستان نیز، محصولات ایرانی دارای مقبولیت زیادی در بازارهای پاکستانی بوده اند و در بسیاری از فروشگاههای بزرگ این کشور به فروش می رسند.

به طور کلی، با توجه به نیاز دو طرف، به هر اندازه که راههای ارتباطی حمل و نقلی ایران و پاکستان به خصوص راه زمینی از طریق قطار و کامیون توسعه یافته و تسهیل شود، مراودات تجاری دوجانبه رشد بیشتری پیدا خواهد کرد.

چاه ویل بودجه دولت / شکاف میان دخل و خرج بودجه در سال ۱۴۰۰ به ۲۰۵ هزار میلیارد تومان رسید

روز گذشته، گزارش تفریغ بودجه سال۱۴۰۰ در مجلس ارائه شد. دیوان محاسبات کشور نیز خلاصه‌ای از این گزارش را قرائت کرد. این گزارش نشان می‌دهد که کسری تراز عملیاتی دولت در سال گذشته به ۴۶۴هزار میلیارد تومان رسیده و کسری محقق‌شده نیز حدود ۲۰۵همت بوده است. موضوعی که تایید می‌کند در سال گذشته، درآمدها از هزینه‌ها عقب مانده است. نکته قابل توجه این است که عملکرد درآمدهای نفتی در دو ماه آخر سال گذشته، بیش از مجموع درآمدهای نفتی در ماه‌های قبل از آن بوده است. همچنین براساس گزارش رسمی، میزان مالیات بر خانه‌های خالی «صفر» گزارش شده است. نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در ارزیابی از گزارش تفریغ بودجه۱۴۰۰ تاکید کردند که دستگاه‌های دولتی به ماشین‌هایی برای بلعیدن بودجه و اعتبار تبدیل شده‌اند و به همین دلیل برنامه‌ها در بودجه به اهداف خود دست نمی‌یابد. در عین حال ضروری است که نسبت به دستگاه‌های دولتی که طبق احکام بودجه عمل نکرده‌اند، برخوردهای لازم و قانونی انجام شود.

میزان مصارف بودجه کل کشور نیز نسبت به قانون بودجه حدود ۹۳درصد است. بررسی این گزارش حاوی چند نکته قابل‌توجه است. با وجود آنکه از آغاز کار دولت مقامات اقتصادی توجه ویژه‌ای به مالیات خانه‌های خالی داشتند، با‌این‌حال بر‌اساس این گزارش مالیات خانه‌های خالی صفر بوده است. در طول یک سال گذشته تلاش‌های دولت موجب شده درآمدهای مالیاتی افزایش پیدا کند؛ اما در زمان مذکور درآمدی از محل واگذاری اموال مازاد دولتی حاصل نشده است.

در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۶هزار میلیارد تومان بابت یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارها پرداخت شده که معادل ۱۰۷درصد بودجه مصوب بوده؛ بدیهی است که با تجمیع یارانه‌های نقدی در سال جاری این مبلغ در سال آینده به صورت چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد. یکی از نکات قابل‌توجه در زمینه تحقق منابع بودجه ۱۴۰۰ این است که تحقق منابع حاصل از نفت در دوماهه ششم سال به صورت چشمگیری افزایش یافته است. علاوه بر درآمدهای نفتی، تحقق منابع صندوق توسعه ملی نیز از دوماهه سوم تا دوماهه ششم به صورت قابل‌توجهی افزایشی بوده که می‌تواند نشان‌دهنده مواجهه با کسری بودجه در ماه‌های میانی سال گذشته باشد.

شرح منابع و مصارف بودجه کل کشور

منابع تامین بودجه همواره یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مربوط به بودجه در هر کشوری است. بررسی این گزارش نشان می‌دهد بیش از ۷۸درصد از منابع عمومی محقق‌شده دولت در سال ۱۴۰۰ مربوط به «درآمدهای مالیاتی و گمرکی»، «منابع حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز طبیعی»، «واگذاری و فروش اوراق مالی اسلامی» و «استفاده از منابع صندوق توسعه ملی» بوده است. دیوان محاسبات کشور سالانه با بررسی حساب‌ها و اسناد مربوط به دستگاه‌های دولتی گزارش تفریغ بودجه را تهیه می‌کند که در آن نحوه و میزان هزینه سازمان‌ها، پروژه‌ها و پیشرفت آنها بر اساس لایحه بودجه مشخص است.

بررسی گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۰ نشان می‌دهد میزان تحقق منابع بودجه کل کشور نسبت به مصوب قانون بودجه کل کشور حدود ۹۳درصد است. میزان مصارف بودجه کل کشور نیز نسبت به قانون بودجه حدود ۹۳درصد است. میزان تحقق منابع عمومی دولت حدود ۸۰درصد، منابع اختصاصی حدود ۹۲درصد و منابع بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت حدود ۱۰۷درصد بوده است. همچنین میزان تحقق مصارف عمومی دولت ۵/ ۷۹درصد و مصارف اختصاصی دولت حدود ۹۲درصد و مصارف شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت حدود ۱۰۷درصد بوده است.

رشد مالیات و یارانه

بررسی خلاصه تفریغ بودجه سال ۱۴۰۰ نشان‌دهنده این است که ثبت‌نام مشمولان پرداخت مالیاتی به صورت چشمگیری افزایش یافته، اما از سوی دیگر پرداخت‌های دولت بابت یارانه‌ها نیز بیش از محاسبات اولیه دولت بوده است. در بخش «مالیات و حقوق گمرکی» می‌توان گفت از مبلغ حدود ۲۴۵هزار میلیارد تومان مطالبات مالیاتی، حدود ۸هزار و ۸۰۰میلیارد تومان معادل بیش از ۵/ ۳درصد، در سال ۱۴۰۰ وصول شده و مالیات مربوط به خانه‌های خالی صفر بوده است. از تعداد ۲۱۱هزار نفر صاحبان مشاغل پزشکی و پیراپزشکی و شاغلین در کسب‌و‌کارهای حقوقی و خانواده مشمول استفاده از پایانه فروشگاهی، تعداد ۸۸هزار نفر معادل ۴۲درصد در سامانه مالیاتی ثبت‌نام کرده‌اند.

لازم به ذکر است بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۹ تعداد افراد مشمول ۸۵هزار نفر بوده که ۴۶هزار نفر در سامانه ثبت‌نام کرده بودند. به این ترتیب تعداد مشمولین ۱۴۷درصد و تعداد ثبت‌نام‌کنندگان ۹۹درصد رشد داشته است.کل منابع محقق‌شده از محل تبصره ۱۴ قانون بودجه مرتبط با هدفمندسازی یارانه‌ها حدود ۳۴۰هزار میلیارد تومان بوده است. از این مبلغ حدود ۳۲۳هزار میلیارد صرف مصارف پیش‌بینی‌شده در تبصره ۱۴ شده (حدود ۹۵درصد) و مابقی به مبلغ ۱۷هزار میلیارد تومان به عنوان مانده مصرف‌نشده به حساب هدفمندی سال ۱۴۰۱ منتقل شده است. در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۶هزار میلیارد تومان بابت یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارها (معادل ۱۰۷درصد مبلغ مصوب)، بیش از ۴۰هزار میلیارد تومان بابت اجرای طرح معیشتی خانوارها (معادل ۱۳۱درصد مبلغ مصوب) و حدود ۳۰هزار میلیارد تومان بابت اجرای سایر اهداف مندرج در ماده ۳۹ قانون برنامه ششم توسعه (معادل ۵۱۴درصد مبلغ مصوب) پرداخت شده است.

واگذاری رخ نداد

تولید و اشتغال، خصوصی‌سازی و واگذاری اموال مازاد نیز از موارد بررسی‌شده در گزارش مذکور است. در این زمینه دو نکته قابل‌توجه وجود دارد. ابتدا اینکه ۲۶۵ فقره تسهیلات از نوع تسهیلات تکلیفی ارائه شده و هیچ اموال مازاد دولتی واگذار نشده است. به عبارتی می‌توان گفت در موضوع «تولید و اشتغال» ۳۲درصد از اعتبارات تخصیص‌یافته بابت تسهیلات موضوع تولید و اشتغال پرداخت شده است. ضمن اینکه بابت تسهیلات تکلیفی، از ۲۸هزار میلیارد تومان سهمیه تعیین‌شده، ۱۶هزار و ۴۱۰میلیارد تومان در قالب ۲۶۵هزار فقره تسهیلات پرداخت شده است. در بخش «خصوصی‌سازی و واگذاری اموال مازاد» با لحاظ اینکه در سال ۱۴۰۰ هیچ واگذاری صورت نگرفته است، میزان واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به تفکیک نوع واگذاری، نشان می‌دهد طی دوره زمانی ۱۳۸۵ الی ۱۴۰۰ بالغ بر ۲۶۴هزار میلیارد تومان سهام دولتی واگذار شده است.

آمایش سرزمین، معدن و مسکن

در حوزه «آمایش سرزمین» تعداد ردیف دارای پیش‌بینی استانی به کل ردیف‌های درآمدی در سال ابتدای برنامه ششم توسعه کشور (سال ۱۳۹۶) ۲۴درصد بوده که این نسبت در سال ۱۴۰۰ به ۲۲درصد کاهش ‌یافته است. در‌عین‌حال، سهم درآمد استانی به کل منابع بودجه عمومی دولت در سال ۱۳۹۶ برابر ۵/ ۲۱درصد بوده که در سال ۱۴۰۰ به ۶/ ۱۸درصد کاهش یافته است. از مجموع حدود ۱۸۳هزار میلیارد تومان اعتبارات تملک سرمایه‌ای انجام‌شده در استان‌ها حدود ۲۵درصد در اختیار شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌ها بوده که حکایت از تمرکزگرایی دارد.

در موضوع «راه و مسکن» در سال ۱۴۰۰ مبلغ ۳هزار و ۹۲۸میلیارد تومان بیش از مبلغ پیش‌بینی جهت عملیات آماده‌سازی، محوطه‌سازی و تامین خدمات روبنایی و زیربنایی طرح‌های مسکن مهر هزینه شده است و بیش از ۵۵هزار مترمربع زمین به صورت رایگان جهت احداث مدرسه، مسجد، ساختمان اداری انتظامی، مراکز بهداشتی و درمانی در طرح‌‌های مسکن مهر و اقدام ملی مسکن در اختیار دستگاه‌های اجرایی متولی قرار گرفته است. لازم به ذکر است، در سال ۱۴۰۰ وزارت راه و شهرسازی اقدامی جهت اخذ تسهیلات لازم برای اجرای طرح‌های جامع، تفصیلی، بافت‌های فرسوده و آماده‌سازی مصوب انجام نداده و تسهیلاتی دریافت نکرده است. از حدود ۷هزار هکتار زمین موردنیاز قانون جهش تولید مسکن ۵۹۵ هکتار (معادل ۸درصد) محقق شده است.

درمان ناباروری در بخش بهداشت

در بحث «بهداشت و درمان» در سال ۱۴۰۰ از مبلغ ۳۸۶میلیارد تومان مصوب برای تامین هزینه‌های درمان ناباروری، مبلغ ۲۹۶میلیارد تومان پرداخت شده که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مبلغ ۱۱۶میلیارد تومان را به سال بعد منتقل کرده و الباقی را به ۴۴ دانشگاه علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرده است. ۱۷ دانشگاه وجوه دریافتی را مصرف نکرده و به سال بعد منتقل کرده‌اند و مابقی دانشگاه‌ها مبلغ ۱۱۵میلیارد تومان را صرف موارد درمان ناباروری کرده‌اند. برخلاف مصوبات کارگروه این بند، منابع مرتبط با حساب «حمایت از هزینه‌های درمان ناباروری» در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر پایه قرار نگرفته و اعتبارات حساب مذکور توسط وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ شده است.

انضباط‌بخشی شرکت‌های دولتی

در بخش «محیط زیست» تا پایان سال ۱۴۰۰، تعداد دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم ۱۵۴ طرح تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، به‌رغم پیشرفت فیزیکی قابل‌توجه، تاکنون تاییدیه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی خود را دریافت نکرده‌اند و از این تعداد برای ۴۳ طرح‌ بزرگ دولتی بدون محاسبه پیامدها و خسارات زیست‌محیطی آنها، مجوز زیست محیطی جهت ادامه فعالیت توسط هیات دولت صادر شده است. در موضوع «نیرو (آب و برق)» طی سنوات ۱۳۹۶ لغایت ۱۴۰۰ به‌رغم افزایش ۲۰درصدی‌ تقاضا، میزان تامین نیروی برق صرفا یک‌درصد رشد داشته که از مهمترین دلایل بروز تنش در اوج مصرف برق کشور بوده است. انباشت مطالبات صنعت برق از دولت تا پایان سال ۱۴۰۰، به ۱۲۴هزار میلیارد تومان رسیده است و تلفات شبکه تولید، انتقال و توزیع برق در مجموع به ۵/ ۱۶درصد رسیده که مهمترین علت میزان بالای تلفات، فرسوده بودن تجهیزات و عدم‌توسعه و به‌‌روزرسانی فناوری‌های مورد استفاده است.

این موضوع علاوه‌بر افزایش قیمت تمام‌شده برق، مدیریت شبکه برق در دوران اوج مصرف را، با چالش جدی مواجه می‌‌سازد. در بخش «انضباط‌بخشی به شرکت‌های دولتی» در سال ۱۴۰۰ تعداد ۱۷۸ شرکت مشمول تعیین‌تکلیف در خصوص زیان‌ده بودن طی سه سال متوالی یا زیان انباشته بیش از نیمی از سرمایه بوده‌ است، لیکن دولت اقدامی در جهت تعیین‌تکلیف آنها نکرده است. همچنین تعداد ۲۱۴ دستگاه اجرایی که ملزم به افتتاح حساب نزد بانک مرکزی از طریق خزانه‌داری کل کشور بوده‌اند، اقدامی نکرده‌اند و تعداد ۳۵۹ دستگاه اجرایی نیز دریافت و پرداخت از طریق حساب‌های خود نزد بانک مرکزی را انجام نداده‌اند. گفتنی است در سال ۱۴۰۰، تعداد ۱۷۱ شرکت نیز در راستای انجام حسابرسی عملیاتی و ارائه آن به مجمع عمومی توسط شرکت‌های دولتی اقدامی نکرده‌اند.