بازارِ فرابورس و شرایط پذیرش در آن

فرابورس چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های پیشین مجله فرادرس، با موضوعاتی مانند شاخص بورس و تابلوخوانی در بورس آشنا شدیم. همچنین، در مطالبی تحت عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» اصطلاحات رایج در بورس را معرفی کردیم. یکی از پرسش‌هایی که ممکن است برای خیلی از افراد پیش بیاید، این است که فرابورس چیست و چه تفاوت‌هایی با بورس دارد. در این آموزش، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

فیلم آموزش رایگان فرابورس

فیلم آموزش رایگان فرابورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص فرابورس، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

فرابورس چیست ؟

تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت‌ها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راه‌های جذب سرمایه است که معمولاً شرکت‌ها از آن استقبال می‌کنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد.

پس، در واقع می‌توان گفت که مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارش‌گیری، در طول یک سال مالی، شرکت‌های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

جالب است بدانید که نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است.

ساختار فرابورس چگونه است؟

ساختار جدید فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم.

در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش می‌شوند و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

بازار دوم فرابورس صرفاً شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
2. شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
3. شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

طبق قوانین جدید، شرکت‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

بازار سوم یا بازار عرضه محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.

مزایای سرمایه گذاری در فرابورس چیست ؟

اما مزایای ورود به فرابورس چیست و چرا باید در آن سرمایه‌گذاری کنیم؟ از جاذبه‌های فرابورس می‌توان به وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلیقه‌های متفاوت اشاره کرد. بنابراین، سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند.

به طور خلاصه می‌توان گفت که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از جاذبه‌های فرابورس است.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز می‌شود. همچنین، صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

شرایط خرید و فروش سهام در فرابورس چیست ؟

شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که شرایط معامله در فرابورس بازارِ فرابورس و شرایط پذیرش در آن چیست و چه تفاوتی با معامله در بورس دارد. خرید و فروش سهام در فرابورس هیچ تفاوتی با معامله در بورس اوراق بهادار ندارد و با همان کد بورسی که برای انجام معاملات در بورس دریافت کرده‌اید، می‌توانید معاملات خود را از طریق سامانه‌های مختلف کارگزاری‌ها انجام دهید. به عبارت دیگر، تفاوتی در روش معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد.

یکی از بهترین منابع برای آشنایی با بورس که به زبانی ساده بیان شده، آموزش ویدئویی «آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام» است. با این آموزش به راحتی می‌توانید مفاهیم بورس را یاد بگیرید و شروع خوبی برای ورود به بازار سرمایه داشته باشید. در این آموزش، علاوه بر مفاهیم اصلی، اطلاعات مهم مورد نیاز سرمایه‌گذاری، از دریافت کد بورسی تا خرید و فروش و نکات مهم مربوط به آن ارائه شده است.

فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی

برای آشنایی بیشتر با بورس و مفاهیم مربوط به آن و پاسخ به این سؤال که بورس و فرابورس چیست و چگونه می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد، می‌توانید به فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه‌ای، تمام امور اجرایی برای فعالیت در بورس و انجام معاملات سهام، شاملِ دریافت کد بورسی، کار با سامانه معاملاتی آنلاین، شناسایی موقعیت‌های موجود در بورس، شرکت در عرضه اولیه‌ها، دریافت سود نقدی سالیانه شرکت‌ها و مشارکت در افزایش سرمایه‌ها بیان شده است.

برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.

در درس اول این آموزش، مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام مورد بحث قرار گرفته است. موضوع درس دوم، شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس است. ورود به سایت‌های مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم راهنمایی‌های کاربردی درباره آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم سرمایه‌گذاری، انواع بورس و عرضه اولیه از دیگر موضوعاتی است در درس پنجم بیان شده است. درس ششم نیز، مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال را پوشش می‌دهد. در نهایت، موضوع درس هفتم این فیلم آموزشی، آشنایی با سامانه کدال و کارگزاری‌ها است.

فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده

در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، امکانی جهت فیلترنویسی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان از میان انبوه سهام مختلف، آن‌هایی را انتخاب کرد که دارایی ویژگی‌های مورد نظر ما باشد. به همین منظور، برای آشنایی با فیلترنویسی در بورس، فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده ارائه شده است. در این آموزش ویدئویی ۴ ساعت و ۴۸ دقیقه‌ای که شامل ۲۰ درس است، ابتدا مفاهیمی مانند دامنه نوسان و سقف و کف مجاز قیمت سهام، EPS و P/E سهام و حجم معاملات و خرید و فروش حقیقی‌ها و حقوقی‌ها بیان شده است. در ادامه، اصول اولیه فیلترنویسی ارائه شده و مباحثی مانند سابقه قیمت‌ها و معاملات، اطلاعات حقیقی و حقوقی، شناسایی سهام دارای صف خرید و یا صف فروش و توابع آماده در فیلترنویسی ارائه شده است. لینک این آموزش در ادامه آورده شده است.

• برای مشاهده فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده+ اینجا کلیک کنید.

شناسایی سهام مورد توجه و خرید حقوقی‌ها، شناسایی سهام با حجم معاملات زیاد نسبت به روزهای قبل، شناسایی سهام دارای افت و یا رشد زیاد در یک ماه اخیر، شناسایی سهام موجود در پایان روند نزولی و آماده شروع روند صعودی و شناسایی سهام جذب کننده نقدینگی هوشمند با استفاده از فیلترنویسی، از سایر دروس این آموزش است که به طور کامل به آن پرداخته شده است.

سخن پایانی

در مطلبی که از نظر گذراندید، همانطور که دیدید، پیش از هر چیز توضیح دادیم که فرابورس چیست. سپس به شرح ساختار آن پرداختیم و در بخش‌های بعدی نیز به سراغ مزایای سرمایه‌گذاری و شرایط خرید و فروش سهام در آن رفتیم. اکنون و در ادامه، شما می‌توانید از طریق بخش نظرات، از تجربیات حضور خود در فرابورس بگویید و یا اگر پرسشی در این رابطه دارید آن را با ما و دیگر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

مراحل پذیرش در بورس یا فرابورس/ ۲۵۵ شرکت در صف ورود به بورس!

به گزارش بانک اول مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه در گفت و گویی،در خصوص اینکه چه تعداد شرکت‌ در صف پذیرش برای ورود به بورس یا فرابورس هستند؟ بیان کرد: لیست شرکت‌هایی که درخواست پذیرش در یکی از تابلو‌های بورس یا فرابورس داده اند منتشر نشده است، ولی شرکت‌هایی که آماده پذیرش هستند بالغ بر ۱۸۳ شرکت در فرابورس و ۷۲ شرکت در بورس است. به عبارت دیگر ۲۵۵ شرکت در مراحل نهایی پذیرش هستند که احتمالا تعدادی از آن‌ها نهایتا رد پذیرش خواهند شد، ولی صد‌ها شرکت دیگر هم درخواست پذیرش خود را به سازمان ارائه نموده اند که آماری از آن در دست نیست.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که مشکل اصلی این صف‌های طولانی چیست؟ اظهار کرد:به نظرمشکل اصلی کیفیت صورت‌های مالی شرکت یا سهامداران و ساختار سرمایه شان است و در وهله دوم کم بودن نیروی انسانی سازمان بورس و فرابورس به نسبت حجم کار زیاد است و نهایتا شرایط عمومی بازار را می‌توان علت این صف‌های طولانی دانست.

او در ادامه گفت: مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه شفافیت آن از لحاظ معاملات سهام و از نظر اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده است به همین دلیل فرآ یندی که شرکت‌ها برای پذیرش در یکی از تابلو‌های بورس یا فرابورس طی می‌کنند، فرآیند زمان بری است که عمدتا شامل بررسی صورت‌های مالی، ترکیب سهامداران، گزارشات حسابرسان، ساختار سرمایه، روند درآمدزایی و سودآوری، سیستم‌های اطلاعاتی مالی و حسابداری و . است.

مراحل پذیرش در بورس یا فرابورس به چه شکل است؟

این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با مراحل پذیرش شرکت‌ها در بورس و فرابورس توضیح داد:نخستین گام ثبت شرکت سهامی عام در سازمان بورس و اوراق بهادار و بعد تعیین یک مشاور پذیرش که معمولا یک شرکت مشاور سرمایه گذاری یا تامین سرمایه است. گام بعدی بررسی اولیه مشاور و ارائه مشاوره‌های لازم برای اصلاحات اولیه در صورت‌های مالی شرکت یا ترکیب سهامداران و بعد ارائه درخواست اولیه پذیرش توسط مشاور پذیرش و ارائه مدارک مورد نیاز سازمان بورس برای بررسی است.

او افزود:مرحله بعدی که باید گذرانده شود واریز بخش اول هزینه پذیرش و ارائه رسید و بعد از آن تهیه و ارائه برنامه کسب و کار شرکت است. بعد از اتمام این مراحل نوبت به تدوین و ارائه امید نامه پذیریش و درج و بعد اصلاح اساسنامه شرکت مطابق اساسنامه‌های تیپ سازمان بورس است. گام بعدی طرح درخواست در هیات پذیرش اوراق بهادار و تشکیل جلسه در هیات پذیرش و تصمیم گیری در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش شرکت است.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: با موافقت هیات پذیرش با پذیرش شرکت، سهام شرکت متقاضی در فهرست نرخ‌های بورس یا فرابورسی درج می‌گردد، در مرحله درج نماد، شرکت متقاضی باید اطلاعات، مدارک و مستندات مورد نیاز هیات پذیرش را ارائه نمایند، اقدام به سپرده گذاری سهام شرکت نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه نماید، اطلاعات تعیین شده توسط سازمان بورس در سامانه کدال منتشر گردد، بخش دوم حق پذیرش واریز و فیش آن ارائه شود و در صورت تکمیل مراحل فوق اطلاعیه مربوط به درج شرکت منتشر می‌شود.

او گفت:حال زمان تعیین بازارگردان یا متعهد‌های دیگر برای خرید سهام در صورت عدم استقبال که معمولا تامین سرمایه است فرا می‌رسد و گام آخر برگزاری جلسه معارفه با حضور مدیران بورس، شرکت، و فعالان بازار و تعیین زمان عرضه سهام شرکت در بورس یا فرابورس است.

این کارشناس بازارسرمایه اظهارکرد:همان طور که گفته شد فرآیند پذیرش زمان بر است و معمولا کارشناس سازمان بورس بار‌ها نقطه نظرات اصلاحی خود را به مشاور یا شرکت ارائه می‌دهد و پس از رفت و برگشت‌های فراوان و تامین نظرات کارشناس پذیرش در سازمان بورس، البته با مشارکت کارشناس بورس یا فرابورس، مدارک تکمیل می‌گردد. به همین دلیل عبور از فیلتر‌های سازمان که همگی در راستای رفع ابهامات احتمالی است، فرایندی زمان بر است.

قلی پور بیان کرد: برخی اوقات شرکت‌ها از نظر فنی آماده پذیرش می‌شوند، ولی شرایط بازار تعیین می‌کند که آیا این عرضه اولیه انجام شود یا به زمان دیگری موکول شود، به ویژه اگر شرکت مورد نظر بزرگ باشد.

راهکار‌های پیشنهادی برای کاهش صف‌های پذیرش در بورس و فرابورس

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد:برای کاهش این زمان می‌توان در سه حوزه نسبت به اصلاح فرآ یند پذیرش اقدام کرد. یکی از دلایل طولانی شدن این فرآ یند حجم کار نسبت به نیروی انسانی است و با بهبود کمی و کیفی نیروی انسانی می‌توان این صف را کاهش داد و زمان پذیرش را به حداقل رساند. بنابر این اولین حوزه که می‌توان به آن اشاره کرد مربوط به تقویت نیروی انسانی سازمان بورس، شرکت بورس و فرابورس از نظر کمی و کیفی بازمی گردد.

او افزود:برون سپاری فرآیند پذیرش، به بیرون سازمان بورس بالاخص کانون نهاد‌های سرمایه گذاری و کانون کارگزاران، راهکاری دیگر برای کاهش سریع‌تر این صف است که در این صورت بخشی از فشار کار از دوش سازمان و بورس و فرابورس برداشته شده و به نهاد‌های صنفی در بازار سرمایه واگذار می‌شود و سازمان می‌تواند الزاماتی را برای افزایش کارایی در پذیرش شرکت‌ها به این کانون‌ها ابلاغ کند.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد:حوزه آخر مرحله بندی پذیرش سهام در تابلو‌ها است به این معنی که ابتدا تمام شرکت‌ها با حداقل بروکراسی و بررسی سازمان در تابلو‌های پرریسک مثل بازار پایه فرابورس پذیرش شوند و امکان معاملات ثانویه برای سهام این شرکت‌ها فراهم گردد و سپس بر اساس ارزیابی شرکت‌ها مطابق با دستورالعمل پذیرش در بورس و فرابورس به تابلو‌های بالاتر منتقل شوند. همه این‌ها راهکارهایی است که با اجرایی شدن آن‌ها این صف پذیرش می‌تواند کوتاه‌تر شود.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ ریسک کدام کمتر است؟

به دلیل افزایش علم و آگاهی در خصوص بازارهای مالی، اخیرا مفهوم بورس را زیاد از زبان دوست و آشنا می‌شنویم. همان‌طور که می‌دانید در بازار بورس، سهام‌ شرکت‌‌های بورسی خرید و فروش می‌شوند و شما با این معامله می‌توانید سرمایه خود را افزایش دهید. اما حدودا ۱۴ سال است که در کنار بازار بورس، بازار دیگری به نام فرابورس هم ایجاد شده است. این دو بازار با وجود شباهت‌های زیاد، با یک‌دیگر تفاوت هم دارند که دانستن این تفاوت‌ها به سرمایه‌گذاری بهتر شما در بازار سرمایه کمک زیادی می‌کند. ما به طور کامل مفهوم فرابورس و تفاوت‌‌هایش با بازار بورس را برایتان توضیح داده‌ایم. پس تا انتهای این مطلب از بلاگ لندو همراه ما باشید.

منظور از فرابورس چیست؟

پیش از آنکه به تعریف مفهوم فرابورس بپردازیم، اگر درباره بورس و سرمایه‌گذاری در آن اطلاعات دقیق و شفافی ندارید، بهتر است با مفاهیم اولیه بورس و مقدمات سرمایه‌گذاری در این بازار آشنا شوید. پس همین حالا وارد صفحه شروع سرمایه گذاری در بورس در مجله لندو شوید و مفصل در مورد آن بخوانید، سپس اطلاعاتتان را در حوزه بازار فرابورس افزایش دهید.

نام شرکت فرابورس از عبارت انگلیسی Over the Counter Market به معنی «خارج از بورس» گرفته شده است. این بازار که از سال ۸۷ به صورت رسمی کار خود را در ایران آغاز کرده است، تحت نظارت سازمان بورس فعالیت می‌کند و شما می‌توانید مانند بورس، سهام شرکت‌‌ها را در این بازار خرید و فروش کنید. بازار فرابورس به شرکت‌های متقاضی امکان می‌دهد که با ورود سریع‌تر به بازار سرمایه، از مزایای شرکت‌‌های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار، بهره‌مند شوند. این بازار انواع مختلفی دارد که ما مفصل هرکدام را توضیح داده‌ایم.

لازم است بدانید که شرکت‌‌های حاضر در بورس به مراتب سخت‌تر و با نظارت بیشتری وارد این بازار می‌شوند. اما شرکت‌‌هایی که شرایط حضور در بازار بورس را ندارند، می‌‌توانند با حداقل شرایط و زمان بسیار کم، در فرابورس حاضر شوند و فعالیت کنند. به همین دلیل بورس تا حدودی، مقبولیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارد.

انواع بازارهای فرابورس کدامند؟

بازارهای موجود در فرابورس ۶ نوع هستند. برای اینکه سهام فرابورس را با اطمینان بیشتری بخرید و در این مورد اطلاعات کامل و کافی داشته باشید، لازم است این بازارها را همراه با شرایط خاص هر کدام، به تفکیک بشناسید. پس از خواندن ادامه مطلب غافل نشوید (ممنون می‌شویم اگر شناختی از بازار بورس و فرابورس و سرمایه‌گذاری در آن‌ها دارید، نظرتان را در کامنت‌‌های همین مطلب به اشتراک بگذارید).

بازار اول

شرکت‌های بازار اول با سخت‌گیری بیشتری پذیرش می‌شوند و اگر عملکرد نامطلوبی داشته باشند، به بازار دوم منتقل می‌شوند. حتی اگر ضعف بالا در عملکرد وجود داشته باشد، ممکن است شرکت به کلی از بازار اخراج شود. ریسک شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار کم‌تر از سایر بازارهای فرابورس است و دامنه نوسان روزانه آن‌ها ۱۰ درصد و بدون حجم مبناست. ویژگی‌های شرکت‌های موجود در این بازار به شرح زیر است:

• نباید زیان ساخته باشند
• حداقل ۱۰ درصد سهام ثبت شده آن‌ها شناور باشد
• حداقل ۲۴ ماه از بهره‌برداری آن‌ها گذشته باشد
• مدیرعامل و هیئت مدیره هیچ‌گونه سوء پیشینه نداشته باشند

بازار دوم

شرکت‌های این گروه در صورت کسب عملکرد قابل قبول و عالی، می‌توانند به بازار اول منتقل شوند. اما سخت‌گیری در این بازار کمتر از بازار اول است. معمولا شرکت‌های این بازار شرکت‌های کوچک و نوپا و زیان‌ده هستند که قصد تبدیل شدن از سهامی خاص به سهام عام را دارند و افزایش سرمایه هم در دستور کار آن‌ها قرار دارد. ویژگی‌های شرکت‌های بازار دوم به شرح زیر است:

• باید حداقل ۱۲ ماه از تاسیس آن‌ها گذشته باشد
• هیچ‌گونه پرونده یا شکایت مالی نداشته باشند
• حداقل ۵ درصد سهام ثبت شده آن‌ها شناور باشد
• میزان آخرین سرمایه ثبت‌ شده در شرکت به ۱۰۰ میلیون تومان رسیده باشد
• مدیرعامل و هیئت‌مدیره هیچ‌گونه سوء پیشینه نداشته باشند

بازار پایه

شروطی که در بازار اول و دوم گفته شد، در بازار پایه وجود ندارد چرا که نیازی به پذیرش شرکت‌ها در این بازار نیست. این بازار از سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز تشکیل شده است که به ترتیب از شرکت‌های کم‌ریسک به پرریسک دسته‌بندی شده‌اند. ویژگی‌های شرکت‌های بازار پایه به شرح زیر است:

• نوسان قیمتی در بازار زرد ۳ درصد، نارنجی ۲ درصد و قرمز ۱درصد است
• شرکت‌های بازار زرد درخواست پذیرش را ندارند و تنها به دلیل الزام قانونی باید در این بازار ثبت شوند
• شرکت‌های بازار نارنجی شرکت‌هایی هستند که نام آن‌ها در سازمان بورس ثبت‌ شده است اما فاقد شرایط لازم برای پذیرش هستند
• در نهایت شرکت‌هایی که پذیرش آن‌ها به دلیل از دست دادن شرایط لازم در بازار بورس و فرابورس لغو می‌شود، در بازار قرمز قرار می‌گیرند

بازار سوم

شرکت‌هایی که هیچ گونه شرایطی را برای پذیرش در فرابورس ندارند و تنها با انجام مراحل اداری عضو بازار می‌شوند، در این بازار قرار می‌گیرند. در این بازار شرکت‌هایی که حتی در مرحله تاسیس هستند، می‌توانند با پذیره‌نویسی اوراق بهادار اقدام به جذب سرمایه کنند.

بازار ابزارهای نوین مالی

کلیه ابزارهای مالی به جز سهام و حق تقدم سهام‌ها که به تایید شورای عالی بورس رسیده باشد، همچنین بنا بر اعلام این شورا مشمول ثبت یا معاف از ثبت سازمان باشد، می‌تواند در بازار ابزارهای نوین مالی پذیرش شود. از جمله اوراقی که در این بازار معامله می شود به شرح زیر است:

• اوراق مشارکت
• گواهی سرمایه‌گذاری
• صکوک که ویژگی‌های مشخص دارند
• اوراق مشارکت رهنی
• صندوق‌های زمین و ساختمان
• گواهی‌های سپرده بانکی
• و…

بازار شرکت های کوچک (SME)

شرکت فرابورس ایران با راه‌اندازی بازار سرمایه شرکت‌های کوچک و متوسط SME، امکان حضور شرکت‌های دانش‌بنیان را برای بهره‌برداری از مزایای مالی فراهم کرده‌ است. در این شرکت‌ها بیشتر عملکرد آتی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و عملیات مالی حال حاضر آن‌ها در نظر گرفته نمی‌شود. حضور شرکت‌های کوچک و تامین مالی آن‌ها از بازارهای شرکت های SME باعث رشد و پیشرفت آن‌ها می‌شود.

پس با توجه به شناختی که از این بازارها در فرابورس دارید، احتمالا می‌دانید که سهام فرابورس را بخرید یا خیر! اما اگر هنوز برای سرمایه‌گذاری در فرابورس تردید دارید، اصلا نگران نباشید. چون ما از تفاوت‌های دو بازار بورس و فرابورس در ادامه صحبت کرده‌ایم و تقریبا کار شما را در مورد انتخاب یکی از این بازارهای سرمایه، راحت کرده‌ایم.

تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟

با وجود شباهت‌های بازار بورس و فرابورس، تفاوت‌هایی هم میان این دو بازار سرمایه وجود دارد که برای خرید بهتر و معامله به صرفه تر لازم است این تفاوت‌‌ها را بشناسید. ضمن اینکه در چنین شرایطی قطعا می‌توانید هوشمندانه‌تر وارد بازار سرمایه و اصول سرمایه‌گذاری شوید.

• تقسیم‌بندی بازار: بازار بورس به‌طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود که فرآیند این دو بازار کاملا به یکدیگر مرتبط است. یعنی اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می‌شود و اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی داشته باشد، به بازار اول منتقل می‌شود. در حالیکه فرابورس ایران ۵ بازار دارد و این مورد اولین تفاوت این دو بازار سرمایه است.
• پذیرش شرکت‌ها: شرایط پذیرش شرکت‌ها در سازمان بورس سخت‌تر است و نظارت بیشتری روی شرکت و عملکرد آن انجام می‌شود. درحالیکه شرکت‌های فرابورسی با شرایط آسان‌تر می‌توانند سهام خود را در این بازار عرضه کنند و از مزایای حضور در فرابورس بهره‌مند شوند.
• ساعت معامله: بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ (به جز تعطیلات رسمی) فعالیت می‌کند، اما ساعات کار فرابورس انعطاف‌پذیری بیشتری دارد.
• مالیات در فرابورس: شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. ضمن اینکه صاحبان سهام در فرابورس، نسبت به سهام فرابورس خود در مجمع عمومی حق رای خواهند داشت.
• شفافیت قیمت‌ها: یکی از مزیت‌های موجود در بورس اوراق بهادار، شفافیت قیمت‌ها و نظارت سختگیرانه روی آن است. در حالیکه در فرابورس شرایط معاملات با نظر دو طرف قرارداد تعریف می‌شود و به همین دلیل از این عامل بی‌بهره است.

با توجه به مطالب فوق و آشنایی شما با ۵ مورد از تفاوت‌های بازار بورس و فرابورس، وقت آن است که در مورد ریسک صحبت کنیم. چرا که ریسک و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، دو مقوله مرتبط هستند که برای سرمایه‌گذاری دلچسب‌تر و ضرر کم‌تر، بهتر است با مقوله ریسک درمورد هر دو بازار بیشتر آشنا شوید.

خوب است بدانید که می‌توانید همین حالا بهترین راه سرمایه‌گذاری در بورس را بشناسید و با انتخاب آن، فردی موفق در حوزه سرمایه‌گذاری باشید. پس با کلیک روی بهترین راه سرمایه گذاری در بورس وارد مقاله شوید و مفصل در مورد بهترین شیوه بخوانید.

بازار اول و دوم فرابورس کجاست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

از سال 1346 بود که بورس ایران به‌طور رسمی با انجام چند معامله روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی فعالیت خود را آغاز کـرد.

فعالیت بورس ایران بازارِ فرابورس و شرایط پذیرش در آن تنها به یک بازار ختم نشد. بلکه در طی سال‌ها چندین بازار با نام‌هایی چون فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی به زیرمجموعه بورس اضافه شد.

بازار فرابورس نیز شامل 4 زیر مجموعه می‌شود که شامل بازار اول، بازار دوم، بازار سوم و بازار پایه فرابورس است. در این مقاله به تفصیل درباره بازار اول و دوم فرابورس صحبت کرده و ویژگی‌های شرکت‌های قابل پذیرش در بازار اول و دوم فرابورس را بررسی خواهیم کرد.

تعریف بازار فرابورس ایران

فرابورس بازاری مجزا از بورس بوده که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۷ تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرده است. ساختار فرابورس شباهت بالایی به بورس دارد.

تفاوت عمده بورس با بازار فرابورس در شرایط پذیرش شرکت‌ها است. شرکت‌ها برای پذیرش در بورس شرایط سخت‌گیرانه‌تری دارند و باید گزارشات بیشتری از عملکرد خود در طی سال ارائه بدهند.

با توجه به شرایط سخت بورس، شرکت‌هایی که مایل به شرکت در بازار سرمایه ایران هستند ولی شرایط بورس را ندارند، می‌توانند وارد بازار فرابورس شوند؛ زیرا فرابورس قوانین آسان‌تری نسبت به بورس دارد.

فرابورس به شرکت‌های متقاضی ورود به بازار سرمایه این اجازه را می‌دهد تا با شرایط پذیرش آسان‌تری وارد این بازار شده و از تمام مزایای شرکت‌های عضو بازار سرمایه بهره ببرند.

تعریف بازار اول و دوم فرابورس

شرکت‌ها برای پذیرش در بازار اول و دوم فرابورس باید امیدنامه تدوین کرده و مدارک و مستندات شرکت را به بازار سرمایه ارائه دهند. پس از بررسی مدارک و وضعیت مالی شرکت توسط بازار سرمایه در صورت احراز شرایط سهام شرکت وارد معاملات بازار سرمایه می‌شود.

ویژگی شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول فرابورس

شرکت‌های پذیرفته شده در بورس ویژ‌گی‌های مخصوص به خود را دارند که به بررسی این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

• حداقل ۱۰ درصد از سهام ثبت شده آن شناور باشد.
• تعداد سهامداران آن حداقل ۲۰۰ نفر باشد.
• حداقل دو سال از زمان بهره برداری شرکت گذشته باشد.
• آخرین سرمایه ثبت شده شرکت حداقل ده میلیارد ریال باشد.
• شرکت زیان انباشته‌ نداشته باشد.
• گزارش حسابرس برای آخرین دوره یا سال مالی منتهی، عدم اظهار نظر یا اظهار نظر مردود نباشد.
• مطابق اظهار نظر حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد.
• در دوره یا سال مالی منتهی به پذیرش سودآور باشد.
• چشم انداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت و صنعت مربوطه داشته باشد.
• براساس آخرین صورت‌های مالی سالانۀ حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌های آن حداقل ۱۵ درصد باشد.
• دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد.
• آخرین صورت‌های مالی آن باید مطابق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی ابلاغ شده توسط سازمان تهیه شده باشد.
• در زمان ارائه درخواست پذیرش و آخرین دوره یا سال مالی قبل از ارائه درخواست، حسابرس شرکت باید از میان حسابرسان معتمد سازمان انتخاب شده باشد.
• اعضای هیات مدیره و مدیرعامل آن دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سو شهرت حرفه‌ای نباشند.

ویژگی شرکت‌های پذیرفته شده در بازار دوم فرابورس

در بین بازار اول و دوم فرابورس، بازار دوم فرابورس، ساختار منعطف‌تری نسبت به بازار اول فرابورس دارد. شرکت‌ها به منظور پذیرش در بازار دوم فرابورس باید شرایط زیر را داشته باشند:

• حداقل یک‌سال از تاسیس آن گذشته باشد.
• حداقل ۵ درصد از سهام ثبت‌شده آن شناور باشد.
• آخرین سرمایه ثبت شده آن حداقل یک میلیارد ریال باشد.
• دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد.
• آخرین صورت‌های مالی آن باید مطابق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی ابلاغ شده توسط سازمان تهیه شده باشد.
• در صورتی که حسابرس شرکت از بین موسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب نشده باشد، باید در اولین مجمع عمومی بعد از ثبت نزد سازمان، حسابرس خود را از میان موسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب نماید.بازارِ فرابورس و شرایط پذیرش در آن
• اظهار نظر حسابرس در خصوص آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده، «مردود» یا «عدم اظهار نظر» نباشد.
• اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سو شهرت نباشند.
• مطابق اظهارنظر حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد.
• در بازار دوم فرابورس، شرکت‌های زیان ده و شرکت‌های کوچک نیز امکان پذیرش دارند.

نتیجه‌گیری

با وجود ویژگی‌هایی که برای بازار اول و دوم فرابورس مطرح شد، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و حتی بلندمدت بازار فرابورس می‌تواند سودده باشد. برای سرمایه‌گذاری بهینه و سودده در این بازار باید توانایی تحلیل صورت‌های مالی شرکت‌ها را داشت تا توانست سهام سودده را انتخاب کرد.

آیا شما در حین انتخاب سهام برای سرمایه‌گذاری به دسته‌بندی بورس، فرابورس و سایر دسته‌بندی‌های آن توجه می‌کنید؟

شرایط پذیرش شرکتها در بورس

این روزها بسیاری از اشخاص حقوقی قصد دارند تا وارد بازار بورس شده و به دنبال اطلاعات لازم درباره شرایط پذیرش شرکتها در بورس هستند. لذا تصمیم گرفتیم تا راهنمای کاملی که برای پذیرش شرکت ها توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تنظیم شده را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

بازار سرمایه به عنوان یکی از ارکان اقتصاد کشور نقش مهمی در جذب پس انداز ها و منابع مالی کوچک مردم و تخصیص آنها در جهت تامین مالی طرح های بزرگ اقتصادی دارد . تردیدی نیست که رشد اقتصادی، توسعه رفاه و عدالت اجتماعی و گسترش ساز و کارهای تامین مالی در گرو رشد بازار سرمایه به تناسب سایر اجزای سیستم اقتصادی است. ورود شرکت ها به بورس ضمن کمک به رشد بازار سرمایه به تعالی و رشد آنها در فضایی رقابتی و شفاف منجر شده و نام و اعتبار آنها را در جامعه ترقی می بخشد.

شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از ارکان مهم اجرایی بازار سرمایه همواره کوشیده است با اتخاذ رویه هایی که در سریع ترین زمان ممکن به پذیرش شرکت ها بیانجامد و نیز به کارگیری حداکثر مساعی و همکاری در فرآیند پذیرش، زمینه حضور شرکت های بیشتر و پررنگ تر شرکت ها در بازار سرمایه و برخورداری آنها از مزیت های بورسی شدن را فراهم آورد.

لذا، علیرغم بالاتر بودن سطح الزامات پذیرش در بورس در مقایسه با فرابورس، تشریک مساعی و همت پرسنل واحد پذیرش و همکاری تنگاتنگ مدیران ارشد مجموعه بورس، راهگشای پذیرش شرکت ها در بازه ای معقول است.

مزایای پذیرش شرکتها در بورس :

بدون تردید پذیرش شرکت ها در بورس اوراق بهادار، علاوه بر اینکه به گسترش بازار سرمایه و تقویت تامین مالی شرکت ها می انجامد، دارای مزایای متعددی برای ناشر متقاضی پذیرش، سهامداران آن و نیز کل اقتصاد و جامعه است که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است: